Wycinka drzew - aktualne przepisy. Kiedy potrzebujesz pozwolenia?

Wycinka drzew - aktualne przepisy w 2025

Prawo dotyczące wycinki drzew w Polsce bywa mylące, a kary za błędy - dotkliwe. Poniżej znajdziesz praktyczne podsumowanie, kiedy potrzebujesz zezwolenia, kiedy wystarczy zgłoszenie, a kiedy nie są wymagane żadne formalności.

Uwaga: Zasady wynikają z ustawy o ochronie przyrody (stan na 2025 r.). Część procedur bywa interpretowana lokalnie - zawsze sprawdź stronę swojej gminy/miasta.

Trzy ścieżki formalne

Brak formalności: W niektórych przypadkach nie są wymagane żadne działania.

Zgłoszenie: Czasami wystarczy zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa do urzędu gminy/miasta.

Zezwolenie: W określonych sytuacjach konieczne jest uzyskanie pozwolenia na usunięcie drzewa.

Co decyduje o ścieżce?

Kluczowe czynniki to: kto usuwa drzewo (osoba prywatna czy firma), czy usunięcie ma związek z działalnością gospodarczą, gatunek i obwód pnia oraz lokalizacja drzewa (np. teren zabytkowy, pas drogowy, las).

Kiedy zwykle NIE potrzebujesz formalności (osoba prywatna)

W wielu typowych sytuacjach właściciel nieruchomości - działający jako osoba fizyczna i usuwający drzewo niezwiązane z działalnością gospodarczą - nie potrzebuje pozwolenia. W zależności od gatunku i rozmiaru drzewa może usunąć je bez zgłoszenia (mniejsze egzemplarze) lub po dokonaniu zgłoszenia (większe obwody).

Drzewa i krzewy owocowe: Co do zasady nie wymagają pozwolenia, z wyjątkami takimi jak teren zabytkowy lub zieleń publiczna, gdzie formalności są zazwyczaj wymagane.

Złomy i wywroty: Po wichurach i w sytuacjach nagłego zagrożenia drzewa mogą być usuwane w trybie pilnym. Należy udokumentować stan (zdjęcia), a następnie skontaktować się z urzędem w sprawie ewentualnych formalności wtórnych.

Kiedy potrzebne jest ZGŁOSZENIE (osoba prywatna)

Jeżeli jesteś właścicielem nieruchomości (osoba fizyczna), a usunięcie drzewa nie jest związane z działalnością gospodarczą, dla większych egzemplarzy zazwyczaj obowiązuje zgłoszenie zamiaru usunięcia do wójta/burmistrza/prezydenta miasta. Próg zależy od gatunku i obwodu pnia. Po zgłoszeniu urząd ma czas na oględziny i może wnieść sprzeciw. Jeśli tego nie zrobi, po upływie ustawowego terminu możesz usunąć drzewo.

Co powinno zawierać zgłoszenie?

Zwykle podajesz: dane właściciela, oznaczenie nieruchomości (nr działki, obręb), gatunek i obwód pnia drzewa, szkic lub mapkę z lokalizacją oraz przyczynę usunięcia. Wzór zgłoszenia i szczegółowe instrukcje znajdziesz na stronie swojej gminy.

Kiedy potrzebne jest ZEZWOLENIE

Zezwolenie (pozwolenie) na usunięcie drzewa jest zazwyczaj wymagane, gdy usunięcie ma związek z działalnością gospodarczą, drzewo rośnie na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków, na terenie zieleni publicznej, w pasie drogowym, w lesie lub na obszarze chronionym. W procesie tym urząd może nałożyć obowiązek nasadzeń zastępczych.

Jak poprawnie zmierzyć drzewo

Obwód pnia mierzy się miarką na ustalonej wysokości nad gruntem. W przypadku drzewa wielopniowego, należy zmierzyć obwody poszczególnych pni i opisać to w zgłoszeniu. Do pomiaru użyj miękkiej taśmy, nie niszcząc kory.

Ochrona ptaków i terminy prac

W sezonie lęgowym ptaków (wiosna-lato) prace są możliwe, ale wymagają szczególnej ostrożności. W razie podejrzenia gniazd, należy zamówić opinię ornitologiczną. Najbezpieczniejsze okresy prac to późna jesień i zima.

Najczęstsze błędy i kary

Najczęstsze błędy to rozpoczęcie prac przed terminem, brak wymaganego zezwolenia, braki w zgłoszeniu lub zniszczenie gniazd gatunków chronionych. Kary administracyjne mogą być bardzo wysokie, dlatego w razie wątpliwości skontaktuj się z urzędem.

Checklista przed wycinką

Czy jesteś osobą prywatną i czy usunięcie nie dotyczy działalności gospodarczej?

Gdzie rośnie drzewo (zabytek, pas drogowy, las, teren zieleni publicznej)?

Jaki jest gatunek i obwód pnia (zrób pomiar i zdjęcia)?

Jaki jest planowany termin (poza sezonem lęgowym lub z opinią ornitologiczną)?

Czy masz zapewniony dostęp dla sprzętu i bezpieczną strefę pracy?

Podsumowanie

W wielu sytuacjach wystarczy zgłoszenie lub nie są potrzebne żadne formalności, ale wyjątki są liczne. Zanim zamówisz ekipę, sprawdź wytyczne swojej gminy – unikniesz ryzyka kar i opóźnień.